Nagroda Higieny i przyznanie Medalu Higiei Fundacji Rudolfa Schülke

Uroczysta ceremonia wręczenia nagród odbyła się 15 marca 2024 r. w Anglo-German Club w Hamburgu. Po uroczystym przemówieniu inauguracyjnym wygłoszonym przez przewodniczącego prof. dr med. Martina Exnera ze Szpitala Uniwersyteckiego w Bonn oraz przemówieniu Jana-Dirka Aurisa, dyrektora generalnego Schülke & Mayr GmbH, w którym podkreślił znaczenie badań w dziedzinie zapobiegania infekcjom, renomowana nagroda w dziedzinie higieny została w tym roku przyznana dwóm pracom (szczegółowe informacje znajdują się poniżej):

Badanie PD Dr. rer. nat. Tilmana E. Klasserta¹: Dynamics of bacterial colonization and spread of antibiotic resistance genes in the hospital environment after initial patient occupancy: a longitudinal metagenetic study.

Badanie grupy roboczej PD Dr med. Rasmus Leistner²: Environmental cleaning to prevent hospital-acquired infections in non-intensive care units: a single-center randomized controlled crossover study comparing soap-based, disinfectant-based and probiotic-based cleaning.

Nagroda Higieny Fundacji Rudolfa Schülke honoruje osoby, których praca wniosła decydujący wkład w rozwój profilaktyki zakażeń i zdrowia publicznego. Zarząd i Rada Doradcza Fundacji Rudolfa Schülke doceniają osiągnięcia specjalistów medycznych, przyznając im nagrodę w wysokości 15 000 euro.

Podczas tegorocznej ceremonii dr Bärbel Christiansen z Kilonii otrzymała również Medal Hygieia. Medal ten przyznawany jest co dwa lata osobom, które poświęciły swoje życie higienie i mikrobiologii. W swoim przemówieniu pochwalnym prof. dr med. Martin Exner, przewodniczący Fundacji Rudolfa Schülke, wspomniał szczególnie o jej roli jako przewodniczącej Komisji Higieny Szpitalnej i Zapobiegania Zakażeniom (KRINKO). Dr Bärbel Christiansen odniosła szczególny sukces w motywowaniu członków do przygotowania bardzo złożonych zaleceń. Jej przywództwo w KRINKO było "prawdziwym majstersztykiem".

Szczegóły badań

Badanie przeprowadzone przez PD Dr. rer. nat. Tilmana E. Klasserta jest pierwszym międzynarodowym badaniem dotyczącym zarówno rozwoju mikrobiomu szpitalnego, jak i związanego z nim rozprzestrzeniania się determinantów oporności na antybiotyki w środowisku normalnego oddziału w nowo wybudowanym szpitalu.

Po ukończeniu nowego bloku oddziału Charité, zespół dr Klassert pobrał próbki powierzchni (klamki drzwi, podłogi i umywalki) z dziewięciu różnych sal szpitalnych w okresie ponad sześciu miesięcy, przed i po pierwszym zajęciu ich przez pacjentów. Łącznie 1 547 próbek z powierzchni i pacjentów przeanalizowano pod kątem składu mikrobiomu i rozprzestrzeniania się genów oporności na antybiotyki w salach szpitalnych przy użyciu metod sekwencjonowania o wysokiej przepustowości.

Praca ta ma na celu głębsze zrozumienie struktury społeczności bakteryjnej w środowisku szpitalnym (mikrobiom szpitalny). Zrozumienie to ma kluczowe znaczenie dla zapobiegania zakażeniom szpitalnym i ograniczania rozprzestrzeniania się genów oporności na antybiotyki. Na szczególną uwagę zasługuje obserwacja wysoce znaczącego wzrostu determinantów oporności na antybiotyki na badanych powierzchniach sal szpitalnych. Badanie grupy roboczej stanowiło zatem podstawę do dalszych badań w ramach projektu KARMIN (Niemieckie Federalne Ministerstwo Edukacji i Badań Naukowych), w którym badano różne strategie czyszczenia w celu zapobiegania zakażeniom szpitalnym i ograniczania rozprzestrzeniania się genów oporności na antybiotyki. Jedno z badań z tej serii (Klassert i in., 2022) zostało uwzględnione w zaleceniu KRINKO (Komisja ds. Higieny Szpitalnej i Zapobiegania Zakażeniom w RKI) natychmiast po jego opublikowaniu.

Fundacja Rudolfa Schülke również docenia to badanie, ponieważ posłużyło ono jako punkt wyjścia dla dalszych projektów badawczych i ukształtowało zrozumienie mikrobiomu jako stabilnego składnika środowiska szpitalnego i potencjalnego rezerwuaru genów oporności na antybiotyki.

Badanie przeprowadzone przez grupę roboczą PD Dr. med. Rasmusa Leistnera jest pierwszym randomizowanym badaniem klinicznym (RCT) na świecie, które koncentruje się na zapobieganiu infekcjom szpitalnym poprzez codzienne czyszczenie środowiska na normalnych oddziałach. Dwa uznane środki czyszczące (na bazie mydła i środek dezynfekujący) zostały porównane z nową grupą substancji - probiotycznymi środkami czyszczącymi. Wyniki badania pokazują, że wszystkie trzy środki czyszczące są równie skuteczne w zapobieganiu zakażeniom szpitalnym na normalnych oddziałach.

Grupa robocza uznała, że warunki badania i warunki wstępne to porównywalnie niski początkowy poziom zakażeń szpitalnych jak w Niemczech, wysoki standard czyszczenia środowiska (unikanie zanieczyszczenia krzyżowego, czyszczenie ściereczkami z mikrofibry, wysokiej jakości szkolenie personelu) i bardzo dobre przestrzeganie higieny rąk.

Probiotyczne środki czyszczące są już stosowane na całym świecie w zapobieganiu infekcjom w szpitalach i oprócz ochrony przed infekcjami mają inne właściwości, które czynią je interesującymi dla sektora opieki zdrowotnej. Należy podkreślić szczególną przyjazność dla środowiska i długotrwały efekt czyszczenia dzięki mechanizmom czyszczenia bakteryjnego, zwłaszcza w przypadku biofilmu.

Fundacja Rudolfa Schülke uhonorowała to badanie, ponieważ stanowi ono kamień milowy w zapobieganiu infekcjom w szpitalach.